Dzięki uprzejmości Pani Bogusławy Dzidy, wieloletniej pracownicy Domu Kultury „Kolejarz” w Jaworzynie Śląskiej, do Izby Historycznej Gminy Jaworzyna Śląska trafiły karty z kroniki świetlicy ZZK. Zaledwie cztery ocalałe po latach karty (7 stron) przedstawiają bardzo ogólnie ujęte początki funkcjonowania tej placówki kulturalnej, która powstała w 1948 roku z inicjatywy związku zawodowego pracowników węzła kolejowego w Jaworzynie Śląskiej. Jej siedzibę stanowiły zabudowania dawnej gospody przy ul. 1 maja 1, obecnie zlokalizowany jest tan supermarket Biedronka.
Oryginalny tekst uzupełniono o fotografie i inne materiały zebrane wcześniej w Cyfrowym Archiwum Historii Gminy Jaworzyna Śląska.
Z kroniki ZZK w Jaworzynie Śląskiej
Z inicjatywy Koła Związków Zawodowych Pracowników Kolejowych powstaje świetlica ZZK. Pierwszym kierownikiem świetlicy został Franciszek Netter. W roku 1953 kierownikiem świetlicy zostaje Władysław Gryzgot, który po kilku miesiącach przenosi się do innej pracy, a na jego miejsce przychodzi Józef Kaciul. W roku 1955 kierownictwo obejmuje Antoni Smaciarz.
Jakże trudno było prowadzić działalność. budynek częściowo zdewastowany, częściowo zajęty początkowo tylko przez lokatorów później część pomieszczeń zajęta została przez przedszkole PKP. Jednakże już w roku 1948 wraz z organizowaniem się świetlicy ZZK powstaje amatorski teatr dramatyczny prowadzony przez Bronisława Zarembę. Pierwsi członkowie tej grupy to: Alina Zaremba, Teresa Górna, Seweryna Kargulewicz, Julian Reczek, Stanisław Wołoczko jego żona i córka, Józef Kaciul. To właśnie pionierzy amatorskiego ruchu artystycznego w Jaworzynie Śląskiej.
Rok 1948 jest również rokiem powstania biblioteki wraz z działem technicznym, Biblioteka prowadzona była przez Ob. Wójcika. Początkowy księgozbiór liczył około 1200 tomów, z czego 50% to literatura społeczno-polityczna. W roku 1949 biblioteka otrzymała pełny etat dla pracownika co umożliwiło jej szybki rozwój.
W roku 1952 stanowisko bibliotekarza obejmuje Mieczysław Łużny. Następuje wzrost księgozbioru. Do roku 1963 w którym to pracę w bibliotece obejmuje Krystyna Czak biblioteka była prowadzona przez (….)
W roku 1964 przystąpiono do opracowania nowego księgozbioru i katalogu bibliotecznego, gdyż biblioteka posiadała dużo pozycji nieaktualnych.
I trochę danych statystycznych:
- rok 1966 stan ksiegozbioru 6955 tomów
- rok 1967 stan księgozbioru 7261
- rok 1969 stan księgozbioru 21027
Ilość czytelników kolejno w latach 1968 i 1969 wynosi 801 i 836.
W tym czasie biblioteka prowadzi punkty biblioteczne w: Strzegomiu, Marciszowie, Lubawce, Jeleniej Górze, Żarowie i Przedszkolu PKP w Jaworzynie Śl. prowadzone niejednokrotnie w bardzo trudnych warunkach lokalowych.
Z inicjatywy przewodniczącego opiekuńczej Rady Zakładowej ZZK Parowozowni w Jaworzynie Śląskiej Władysława Ptaszyńskiego, powstaje przy świetlicy Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych. Był rok 1950. W świetlicy działają już wtedy dwie sekcje sportowe jak sekcja szachistów i sekcja tenisa stołowego, w następnych latach brały udział w różnych rozgrywkach. Z chwilą powstania Kolejowego Klubu Sportowego „Czarni” sekcje te zostały przejęte przez ten Klub.
W latach 1952-1954 przy świetlicy pracuje chór mieszany prowadzony przez Ob. Kinczel. Chór ten wraz z teatrem dramatycznym bierze udział we wszystkich imprezach organizowanych na terenie własnej placówki i na wyjazdach. Brał również udział w konkursach chórów amatorskich zajmując czołowe miejsca.
W dalszym ciągu bardzo dobrze pracuje teatr dramatyczny, którego prowadzenie przejął Stanisław Wołoczko. Teatr w swoim repertuarze ma wiele sztuk A. Fredry, Ostrowskiego, Haszka itp. Występuje regularnie we własnej placówce oraz sąsiednich miejscowościach ciesząc się zawsze dużym powodzeniem i uznaniem publiczności.
W latach 1952-1957 w świetlicy występowały różne grupy estradowe i zespoły teatralne. Największym powodzeniem cieszył się zespół pieśni i tańca „Tronschaft” z Wałbrzycha oraz Teatr Jeleniogórski. Ponadto zorganizowano szereg odczytów prowadzonych przez prelegentów T.W.P. Podkreślić należy, że świetlica działała w bardzo trudnych warunkach lokalowych – obecny budynek zniszczony i zdewastowany zajęty przez lokatorów oraz przy bardzo skromnych dotacjach finansowych koła Z.Z.K.